Page 391 - hz_musa

390 Prof. Dr. Mustafa ERDEM

İsrailoğulları’nın Buzağı ile Denenmesi

Buzağı Heykelinin Mahiyeti

Antik Mısır medeniyetinde Nil Nehri merkezli oluşturulan
kültür, her şeye gücü yeten yaratıcının farklı şekillerde teza-
hürü olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu anlamda boğa, baykuş
ya da çakal suretinde heykeller tanrının farklı yönlerini temsil
etmektedir. Bunlardan bazıları tanrının bilgeliğini, bazısı gü-
cünü, bazısı da merhametini yansıtmaktadır. Tanrı’yı temsil
etmesi yönüyle Mısır’da en etkili figürlerin başında boğa/inek
kültürü gelmektedir. 1459

Mısırlılar “Apis/Abis” dedikleri buzağı şeklinde tasavvur et-
tikleri tanrıyı faydalı şeylerin kaynağı olarak görüyor ve ona
tapınıyorlardı. Tanrı olarak kabul ettikleri buzağı öldüğü za-
man onu mumyalayarak özel bir mezara gömüyorlar ve buna
da “Serabiyum” adını veriyorlardı. İsrailoğulları Mısır’da bu-
lundukları süre içinde büyük oranda asimile oldular. Onların
kültürel ve dini hayatından etkilendiler ve buzağıya tapın-
maya alıştılar. Nitekim bu kültürel etkinin tesiriyle olmalı ki
Kur’an-ı Kerim, “Musa’nın kavmi, o Tur’a gittikten sonra yanla-
rındaki ziynet eşyalarından böğürür gibi bir ses çıkaran buza-
ğı heykeli yaptı (ve ona tapınmaya başladı). Onlar, bu heykelin
kendileriyle konuşmayacağını ve kendilerini doğru bir yola gö-
türmeyeceğini görmüyorlar mıydı? Ne yazık ki, onu ilah edindi-
ler ve kendilerine böylece zulmetmiş oldular.” 1460 şeklinde onla-
rın gelenekselleşen inançlarının etkisiyle tapmak amacıyla bir
buzağı putu edindiklerini haber vermektedir.
Kuranı Kerim’de buzağı “el-ıclü” kelimesi, altı surede on ayrı
yerde geçmektedir. 1461 Bunlardan ikisi Hz. İbrahim’in misafir-
lerine ikram etiği buzağı eti olarak belirtilirken (Hud, 11/69;
1459 Meral, s. 15.
1460 Araf, 7/148; Taha, 20/89.
1461 Bakara, 2/51,54,92,93; Nisa, 4/153; Araf, 7/147, 152; Hud, 11/69; Taha,
20/88; Zariyat, 51/26;