Page 117 - hz_musa

116 Prof. Dr. Mustafa ERDEM

Bazı bilim insanları da yine görüşlerini İbn Abbas ve Hasan-ı
Basriye dayandırarak Hz. Şuayb’ın Hz. Musa’dan çok önceden
yaşadığını ve kızların ihtiyar babasının o olmadığını iddia et-
417
mişlerdir. Onlar, Hz. Şuayb’ın Hz. Lut zamanında ve uzun süre
yaşadığını, dolayısıyla kızların babasının Şuayb’ın kavminden,
kardeşinin oğlu mümin bir kişi olduğu da söylemiştir. Matu-
ridi, Hasan-ı Basri’den bu kimsenin Şuayb değil fakat o gün
suyun efendisi olarak bilinen bir kimse olduğu yönünde bir
haber nakletmiştir. O, pek çok tartışmalı konuda olduğu gibi
kendisince gelenekselleşen yaklaşıma uygun olarak onun kim
olduğunu bilmeye ihtiyacımız olmadığını ifade ettikten sonra
Hz. Şuayb’ın Hz. Musa döneminde yaşamadığı görüşüne katıl-
418
dığını belirtmiştir. Seyyit Kutub, önceleri genel görüşe uygun
olarak kızların babası şeklinde tanıtılan yaşlı kişinin Hz. Şuayb
olduğunu belirttiği halde dipnotta açıkladığı bazı gerekçe ve
ihtimallerle onun Şuayb peygamberin yeğeni Yesrun adında
419
birisi olduğunu belirtmiştir. Taberi de bu tür rivayetlerden
bazılarını nakledilerek, adı geçen yaşlı adamın Hz. Şuayb’ın ye-
ğeni ve Medyen’in yöneticisi Yüsra olduğu belirtilmiştir. 420
Said Havva, “Bu peygamberlerden sonra Musa’yı da Firavun
hanedanına ve kavminin ileri gelenlerine, apaçık/ayrı ayrı

mucizelerle destekleyerek gönderdik.” ayeti kerimesinin zahiri
anlamını “Hz. Musa bu ümmetlerden ve Resullerden sonra gel-
miştir. İşte bu, Hz. Musa’nın Medyen halkından olup kendisine
sığındığı kişi, Hz. Şuayb değildir şeklindeki kanaati destekle-
mektedir. Çünkü Hz. Şuayb ile Hz. Musa arasında uzun bir süre

vardır.” diyerek, Hz. Musa’nın yardım ettiği kızların ve sonra-
dan kayınbabası olan kişinin Hz. Şuayb olmadığı görüşüne ka-
421
tılmıştır.
417 Razî, Tefsir, s. 17/500; Ümit, s. 39/222.
418 Maturidi, s. 11/42; İbn Kesîr, Tefsir, s. 11/6205.
419 Kutub, s. 11/244. Bu konuda geniş bilgi için bk. İbn Kesîr, Tefsir, s.
11/6205.
420 Taberî, s. 1/400.
421 Havva, s. 5/267.