Page 34 - Hz_ibrahim

32 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 33

İbn Kesir, Kısasü’l-Enbiya isimli eserinde bu bilgileri verirken Kerim’de onun babasının adı herhangi bir farklı yoruma ihti-
Tefsir’inde İbn Abbas’tan nakledilen bir rivayete dayanarak: yaç hissettirmeyecek kadar açık bir şekilde Âzer olarak belir-
“Hani İbrahim babası Âzer’e demişti ki…” ayetindeki Âzer ile tilmektedir. Bu sebeple onun doğru olduğunu kabul etmek ve
putun kastedildiğini; “İbrahim’in babasının isminin Tareh, an- kendi aralarında tartışmalı konulardan uzak durmak yararlı
nesinin isminin Mesani, hanımının isminin Sare olduğunu…” olacaktır. Hz. İbrahim’in annesinin ve doğum yerinin adı ko-
belirtmiştir. İbn Kesir, Mücahid ve Süddi’nin, Âzer kelimesi- nusunda Kur’an-ı Kerim’de bir açıklamada bulunulmadığına
nin putlardan birisinin adı olduğunu söylediğine işaret ettik- göre tarihe mal olmuş bir konuda ihsası reyde bulunmak, za-
ten sonra o, “Bu puta hizmeti yüzünden ona Âzer ismi galip ten meçhul olana katkı yapmaktan başka bir fayda sağlama-
57
gelmiş gibidir.” şeklinde bir yorumda bulunmaktadır. Neşet yacaktır.
Çağatay ise İbrahim Peygamber’in babası Âzer (veya Tareh)
diyerek İbn Kesir ile aynı görüşü paylaşırken anasının adının
Uşa olduğunu nakletmektedir. 58
Hz. İbrahim’in hayat ve peygamberlik mücadelesi esnasında
yaşadığı seyahatlerle ilgili olarak Hıristiyan kaynaklarında
şöyle bir özet bilgi sunulmaktadır. Hz. İbrahim Irak’ın güne-
yinde Fırat ve Dicle Nehirlerinin birleştiği yere yakın Ur şeh-
rinde doğmuş, sonra daha kuzeye doğru giderek önce Babil’e
arkasından da Harran’a gitmiştir. Daha sonra oradan tekrar
güneye yönelerek Şam/Filistin/Ürdün bölgesine, oradan da
Mısır’a gitmiştir. Mısır dönüşü sonrasında da Tanrı’nın ken-
disine verdiği kutsal Filistin topraklarına yerleşmiş ve başka
59
yere ayrılmamıştır. Burada verilen bilgide onun Mekke’ye
yaptığı seyahatlerden söz edilmemekte, bu yolculuklar yok
sayılmaktadır.
Eldeki mevcut kaynaklarda Hz. İbrahim’in baba ve annesinin
isimleri ile ilgili ortak bir kanaatin oluşmadığı dikkat çek-
mektedir. İslami kaynaklar üzerindeki İsrailiyyat etkisiyle
babasının isminin Terah/Tarah olduğu yönündeki yaygın bir
görüş ileri sürülmekle birlikte bizi bu görüşü kabule zorlaya-
cak kesin bir bilgi ve delil bulunmamaktadır. Oysa Kur’an-ı

57 İbn Kesir, Tefsir, s. 6/2707.
58 Neşet Çağatay, İslam Öncesi Arap Tarihi ve Cahiliye Çağı, Ankara, 1982, s. 5.
59 Dairetü’l-Mearifi’l-Kitabiyye, Kahire, 1988, s. 1/21.