Page 302 - Hz_ibrahim
P. 302
300 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 301
hitliği gizleyenden daha zalim kim olabilir? Allah yaptıkları- bilinmeyen ve neredeyse hiç uygulanmayan bilgiler, sade-
961
nızdan gafil değildir.” ce İslam kaynaklarında yer almaktadır. Buna göre; Cahiliye
Bu hususta Kur’an-ı Kerim’de: “Ey Ehl-i Kitap! İbrahim hak- Arapları nazarında sünnet olan ve Kâbe’yi tavaf eden herkes
kında niçin tartışırsınız? Hâlbuki Tevrat ve İncil, kesinlikle haniftir. Bazı eserlerde putlara tapmamak/Allah’a ortak koş-
ondan sonra indirildi. Siz hiç düşünmez misiniz? İşte siz böyle mamak, tevhit inancına sahip olmak, cünüplükten temizlen-
kimselersiniz! Hadi hakkında bilgi sahibi olduğunuz konuda mek, putlara kesilen kurbanlardan yememek de hanifliğin
tartıştınız; fakat bilgi sahibi olmadığınız konuda niçin tartışı- şartlarından gösterilmektedir. Haniflikte Allah’a, melekle-
964
yorsunuz? Oysaki Allah, her şeyi bilir, siz ise bilmezsiniz. İbra- re, kitaplara ve peygamberlere iman ile birlikte ahiret, cen-
him ne Yahudi ne de Hıristiyan idi; fakat o, Allah’ı bir tanıyan net inancı da bulunmaktadır. Hz. İbrahim’e ihrama girme,
965
962
dosdoğru bir Müslüman idi; müşriklerden de değildi.” buy- tavaf, say ve şeytan taşlama gibi hac ibadetinin kurallarının
rulmaktadır. da öğretildiği belirtilmektedir. Bütün bunların yanında
966
haniflerin sahip olduğu tevhit inancı dışında kalan inanç ve
Bu ayetlerin nüzul sebebi olarak İbn Abbas’tan şöyle bir ri-
ibadetleri, tabi oldukları kitap veya kitaplar hakkında yeterli
vayet nakledilmektedir: Necranlı Hıristiyanlar ile Yahudi
bilgi bulunmamaktadır.
hahamları birleşerek Resulullah’ın huzuruna geldiler. Yahudi
hahamları; İbrahim Yahudi’dir. Hıristiyanlar ise; İbrahim Hı- Haniflikte, Hz. İbrahim’in şahsıyla özdeşleşen bazı uygulama-
ristiyan’dır diye Hz. Peygamber’in huzurunda tartışmaya baş- lar vardır. İbn Abbas’ın bildirdiğine göre bunlar onun şeria-
ladılar. Bunun üzerine Yüce Allah bu ayeti kerimeyi inzal bu- tında farz, bizim şeriatımızda sünnet sayılan beşi baş ile beşi
yurdu. Yahudi ve Hıristiyanların ileri sürdükleri bu iddiaların de beden ile ilgili on özelliktir. Baş ile ilgili olanlar; ağza su
sebebi, Yüce Allah’ın peygamberlik görevini İbrahim’in (as) vermek, buruna su vermek, saçları tepeden ortadan ayırmak,
hanedanı aracılığıyla devam ettireceğine dair vermiş olduğu bıyıkları iyice kısaltmak ve misvak kullanmaktır. Beden ile
ahdi istismar etmeleri, Yüce Allah’ın bu hanedana bahşede- ilgili olanlar ise; sünnet olmak, kasıkları tıraş etmek, koltuk
ceği fazilet ve hidayeti kendi yararlarına kullanmak isteme-
altı kıllarını yok etmek, tırnakları kesmek ve su ile istinca/
leridir. Sonra da bu iddiaları ileri sürerek Hz. Peygamber’in 967
taharetlenmektir.
İbrahim’in (as) dini üzerine, Müslümanların da ilk haniflerin
Kur’an-ı Kerim’de “Hanif olan İbrahim’in dinine uyunuz.” 968
vârisleri olduğu iddiasını yalanlamaktır. Bu yüzden Cenab-ı
emri, “Biz hanif olan İbrahim’in dinine uyarız.” 969
Allah onları tehdit etmekte, Hz. İbrahim’in Tevrat ve İncil’den şeklinde-
önce yaşamış bir peygamber olduğunu, Yahudi ve Hıristiyan ki uyarı ile bütünleşerek Müslümanların Hz. İbrahim’in dini
963
olmasının mümkün olmadığını onlara hatırlatmaktadır. olarak kabul edilen inanç sistemini eksiksiz kabul etmeleri
Haniflerin inanç esasları, din anlayışları, tanrı tasavvurları ve 964 Kuzgun, Hanif, s. 16/37-38.
tevhit telakkileri hakkında Cahiliye Dönemi’nde bulunmayan, 965 Kuzgun, Hz. İbrahim, s. 174-180.
966 Razi, Tefsir, s. 3/418.
961 Bakara, 2/140. 967 Razi, Tefsir, s. 3/417.
962 Âl-i İmran, 3/67-67. 968 Âl-i İmran, 3/95.
963 Kutub, s. 2/318. 969 Bakara, 2/135.
