Page 179 - Hz_ibrahim

176 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 177

tedir. Dolayısıyla ahir zamanda doğacak İslam güneşi ve Hz. Hz. İbrahim’in her iki oğlu; İsmail ve İshak’ın Allah tarafından
Muhammed’in peygamberliği için Allah Mekke’yi seçmiş ve peygamber olarak gönderildiği, Kur’an-ı Kerim’in haber ver-
bu hükmü gerçekleştirmek adına Hz. İbrahim’i eşleriyle fark- diği hususlardandır. Dolayısıyla Hz. İbrahim ve oğulları hem
lı bir imtihana tabi tutarak neslinin bir kısmının Mekke’ye Filistin hem de Mekke bölgesinde tevhit dinini tebliğ ve ya-
yerleşmesine zemin hazırlamıştır. Dolayısıyla “Hz. İbrahim şatmak için görev yapmışlardır.
tevhit dinini kurmak için diyar diyar dolaşmış, müsait zemin
aramıştı. Babil’de insanları Allah’a çağırdığı zaman onu ateşe İbn Sa’d’ın naklettiğine göre, Hz. İbrahim’in Mekke’ye yolcu-
luğu şöyle gerçekleşmiştir: “Allah Hz. İbrahim’e Harem bölge-
attılar, Mısır’a gitti namusunu çiğnemek istediler. Oradan Filis- sine gitmesini emretti. Hz. İbrahim Burak’a bindi ve İsmail’i ku-
555
tin’e döndü. Nihayet en müsait yer Mekke’yi buldu.” şeklin- cağına aldı. İsmail o zaman iki yaşında idi. Hz. Hacer arkasında
de yapılan bir değerlendirme doğru değildir. Hz. İbrahim’in bulunuyordu. Cebrail de ona Beyt’in yerini göstermek için Hz.
seyahatleri büyük ölçüde kendisinin bireysel tercihleri değil, İbrahim’in yanında idi. Böylece Mekke’ye vardılar. Hz. İsmail
ona takdir edilen bir programın sonucudur. Hz. İbrahim’in ve annesi Beyt’in yakınına indiler ve Hz. İbrahim Şam’a gitmek
Mısır seyehatini ve Hz. Hacer ile evlenmesini de bu bağlam- üzere yanlarından ayrıldı.”
556
da değerlendirmek mümkündür. Zira bütün yaşananlar ve o
“Tanrı İbrahim Peygamber’e, İsmail’in yerine kurban edilmek
yaşananları hazırlayan sebepler, Hz. İbrahim ve Hz. İsmail’in
üzere bir koç gönderir; böylece İsmail kurban edilmekten kur-
Mekke’de yapacakları önemli hizmetlerin gerçekleşmesi ve
tulmuş olur. Sara bu defa cariyeden olma İsmail’i kıskanır ve
İslam güneşinin doğması bakımından bir ön hazırlık safhası-
kocasına, İsmail’i ve annesi Hacer’i yanından uzaklaştırmasını
nı oluşturmaktadır.
söyler. İşte bu olay üzerine Hz. İbrahim onları alıp Hicaz bölge-
Hz. İbrahim’in Babil’den canını kurtarmak için çıktığı ve bu sine götürür ve Hicaz sıradağlarından Faran/Paran adındaki
yolculuğunda Şam, Filistin ve Mısır’a zorunlu seyahatler yap- yere bırakır, kuzeye döner.” 557
tığı bilinmektedir. Bütün bunlar doğrudur. Ancak o, Mekke’ye
Neşet Çağtay’ın verdiği bu bilgiler geleneksel Tevrat ve İslam
gittikten sonra orada devamlı kalamamış tekrar Filistin böl-
kaynaklarında nakledilenlerle uyum sağlamamaktadır. Çün-
gesindeki görevine ve ailesine dönmüştür. Nitekim eşi Sare
kü kurban olayı Hz. İsmail ve annesinin baba ocağından ayrı-
ve ondan doğan oğlu İshak ile birlikte onun bu bölgede ya-
lışından çok sonraki bir tarihte ve Mekke’de gerçekleşmekte-
şadığı, ömrünün büyük bir kısmını burada geçirdiği tarihî
dir. Hz. Sare’nin kıskançlığı sonucu Hz. İsmail’in ve annesinin
bir hakikattir. Hatta Hz. İbrahim ve eşi Sare’nin mezarlarının
yaşadıkları yerden çıkarılmaları bütün dinlerin ve kutsal ki-
da günümüzde Halil olarak bilinen Hebron şehrinde olduğu
tapların verdiği ortak bilgiler arasında yer almaktadır. Ancak
bütün tarihî kayıtlarda yer almaktadır. Ancak başta Kur’an-ı
onların gittikleri yerin neresi olduğu hususunda bilgi farklı-
Kerim olmak üzere İslami literatürde Hz. İbrahim’in eşi ve
lıkları bulunmaktadır.
ondan doğan İsmail’i ziyaret ve yapımıyla görevli olduğu
Kâbe’nin inşaatı için Mekke’ye geldiği, orada hac görevini Müslüman bilim insanları Tevrat’ta bozulmamış bilgiler ola-
yaptığı hususunda nakledilen bilgiler geniş yer tutmaktadır. bileceği veya onun Kur’an-ı Kerim’in verdiği bilgileri teyit
556 İbn Sa’d, s. 1/50.
555 Ali Himmet Berki, Osman Keskioğlu, Hatemü’l-Enbiya Hz. Muhammed ve
Hayatı, Ankara, 1972, s. 20. 557 Tekvin, 21/21; Çağatay, s. 84.