Page 166 - Microsoft Word - orjinal

166 GÖNÜL SOHBETLERİ

Avicenna diye bilinen İbn Sina’nın Tıp ve felsefedeki yapıtları Avrupa
Üniversitelerinde yaklaşık yedi yüzyıl okutulmuştur. El-Kanun Fi’t Tıp
isimli eseri tıp biliminin babası sayılan Hipokrat ve Galenus gibi büyük
hekimler arasında anılmasına yol açmıştır. Şifa isimli eserinde bilim sı-
nıflaması yapmış, jeoloji konularına eğilerek, taşların, dağların, mineral-
lerin oluşumunu açıklamıştır. Bir başka kitabında da mineralleri taşlar,
ateşte eriyen maddeler, kükürtler ve tuzlar diye dört gruba ayırmıştır.
Simya’ya karşı çıkarak, metalin başka bir metale dönüştürülmesinin im-
kansızlığını ortay koymuştur.
Ömer Hayyam; Şair ve rübaileri ile bilinen büyük bir bilgin, devri-
nin büyük astronomu ve matematikçisidir. Onun güneşe göre hazırladığı
ve Celali Takvimi olarak anılan takvim, bugün kullandığımız Gregoryen
Takvimi’nden daha dakikdir. Cebirde üçüncü derece denklemlerinin çö-
zümünü, terim sayısına göre sınıflandırma yaparak her grubun çözüm
yöntemini açıklamıştır.

El Biruni; Türk Asıllı Hekim, tarihçi, matematikçi, astronom, fizikçi,
coğrafyacı ve dinler tarihcisi. Arşimet yöntemiyle değerli taş ve metalle-
rin özgül ağırlıklarını hesaplamıştır. UNESCO’nun ismine ayırarak farklı
dillerde bastırdığı Görüş dergisinde; “Bin yıl önce Orta Asya’da yaşayan
bir deha. Astronom, tarihçi, botanikçi, farmakolog, jeolog, ozan, filzof,
matematikçi, coğrafyacı, hümanist” nitelendirilmiştir. Tahkik ma Lil Hint
ve El Asar’ul Bakıyye isimli kitapları 1800’lü yıllarda batı dillerine çev-
rilmiştir.
El Battani; Güneş’in, Ay ve diğer gezegenlerin hareketlerini gözlem-
lemiş, yörüngelerini doğru bir biçimde belirlemeye çalışmıştır. Mevsim-
lerin süresini büyük bir doğrulukla hesaplamış, ekliptiğin (yörünge düz-
lemi) eğimini de dakik olarak belirlemiştir. Sinüs, kosinüs, tanjant,
kotanjant, sekant ve kosekantı gerçek anlamda ilk defa kullanmış, tanjant
üzerinde çalışarak bir tanjant tablosu hazırlamıştır.
Bunlar, isimlerini verebileceğimiz yüzlerce İslam bilim adamların-
dan birkaçı. Bu kişiler İslam ve Kur’an’ın iyi anlaşıldığı ve üzerinde dü-
şünüldüğü dönemlerde yetişmişlerdir. Bunların çalışmaları ve mirası bize
nereden nereye geldiğimizin muhasebesini yaptırmalıdır.