Page 165 - Microsoft Word - orjinal

Dr. MUSTAFA BAŞ 165

İslam ve Bilimsel Miras

A llah birçok Kur’an ayetinde bildiğimiz ve bilmediğimiz sayısız

nimeti, insanlığın emrine verdiğini bildirerek sorumluluğumuzu
bize hatırlatmaktadır. Bu hatırlatmalarla birlikte sık sık ayetlerin sonunda
gelen “düşünmüyor musunuz?”, “zikretmiyor musunuz?” “akıl yormuyor
musunuz?” şeklindeki ikazlar da bizleri araştırmaya ve incelemeye yön-
lendirmektedir. Bu uyarılar dikkate alınarak Kur’an iyi anlaşıldığında,
İslam Alemi ve Müslümanlar dünyaya ilim ve medeniyet saçmışlardır.
Belki İslam Alemi olmasaydı eski dönem felsefesi ve felsefecileri bütün
dünyada bu kadar iyi tanınmayacaklardı. Emeviler döneminden başlaya-
rak gelişen tercüme hareketleri ile tozlu raflarda unutulmaya yüz tutan
eski kitaplar yeniden hayat bulmuştur. Abbasiler döneminde kurulan
Dar’ül Hikme (Hikmet ‘Bilgi’ Evi) hemen dünyanın farklı bölgelerinden
kitapların toplandığı ve Arapça’ya tercüme edildiği yerler olmuştur. En-
dülüs’te (İspanya’da) Kurtuba, Tulaytula, Gırnata ve daha başka şehir-
lerde oluşturulan üniversiteler Batı Dünyasının aydınlanmasını hızlan-
dırmıştır. Bir örnek olması açısından Harun Reşit döneminde Almanya
İmparatoru Büyük Şarlman’a gönderilen saat, nasıl çalıştığı hususunda
mantık kuralları dışında fikirler ileri sürülmesine sebebiyet vermiştir. Bu
dönemde Müslüman ilim adamlarınca yapılan araştırmalar batı dünyası
için hep ilham kaynağı olmuştur. Bilgilerimizin tazelenmesi açısından
bazı ilim adamları ve bilime katkılarını yeniden hatırlatmak istiyorum.
İbn Heysem; İslam fizikçilerinin en büyüğüdür. Optik bilimi, gökbi-
lim ve matematik dahil değişik konularda kitaplar yazmıştır. Optik konu-
sundaki eseri Avrupa’da bu konuda yapılan çalışmaların birçoğuna temel
oluşturmuştur. Optik Hazinesi adlı kitabında daha önce Yunanlılarca ileri
sürülmüş olan gözün bakılan nesneye doğru ışık ışınları yaydığı düşünce-
sinin aksine, ışık ışınlarının bakılan nesneden göze geldiğini ileri sürmüş-
tür. İlk gözlüğü kullanan bilim adamıdır.

İbn Sina; Büyük Türk filozof, hekim ve bilgini. Avrupalılarca