Page 249 - hz_musa
P. 249
248 Prof. Dr. Mustafa ERDEM
Firavun’un niçin ve ne zaman böyle bir beyanda bulunduğu
müfessirler tarafından tartışılmış ve Hz. Musa ile Firavun
arasında yaşanan olayların bütünü dikkate alınarak farklı
açıklamalarda bulunulmuştur. Maturidi bu sözün, Firavun’un
Hz. Musa’ya tabi olanların çocuklarını öldürme emrini verdi-
ği halde halkın yine de ona tabi olmaktan vazgeçmediklerini
gördüğünde söylendiği üzerinde durmakta ve niçin söylendiği
927
hususunun yoruma açık olduğunu belirtmektedir.
Firavun, yakın çevresindeki komutanlar arasında, Hz. Mu-
sa’nın öldürülmesini istemeyenler olabileceği hissini uyan-
dırmamak için bırakın onu öldüreyim diye boşluğa bir mey-
dan okumuş, fakat kendisine engel olacak kimse çıkmamıştır.
Fakat Hz. Musa’nın büyücülük yaptığı varsayımıyla; “Firavun
ona karşı koyamadığı, cevap veremediği için onu öldürdü” şek-
linde halk arasında dedi kodular yayılacağından, bazı insanlar
onun öldürülmesinin doğru olmayacağı şeklinde Firavun’u
uyarmıştır. Bazıları da Hz. Musa’nın Firavun’u çok fazla meş-
gul ettiğini, oysa bir hükümdarın bundan daha önemli işleri
olması gerektiği şeklinde hatırlatmalarda bulunmuştur. Bu
bilgileri nakleden Vanî Mehmed Efendi, Firavun’un içten pa-
zarlıkçı, devletini elinden alacağını düşündüğü kimselere kar-
şı çok acımasız olduğunu ve böylelerini yok etmek için kan
dökmeyi sevdiğini belirtmiştir. O, bu özelliklerine rağmen Hz.
Musa’dan çok korktuğunu, onu öldürmeye kalkıştığında başı-
na neler geleceğini baştan hesap etmenin zorluğunu tahmin
ettiği için güya onu öldürmek istiyormuş gibi davrandığını fa-
kat komutanlarının kendini engellediğini iddia etmiştir. 928
Onun bu tehditkâr tavrı ve inandığı değerler karşısındaki
kaygıları üzerine: “Musa, ‘Ben kibirlenip böbürlenerek hesap
gününü inkâr edenlerin hepsinden hem benim Rabbim hem de
929
sizin Rabbiniz olan Allah’a sığınırım.’ dedi.” Böylece o hem
927 Maturidi, s. 13/46.
928 Vanî, s. 352-353.
929 Mümin, 40/27.