Page 253 - hz_musa

252 Prof. Dr. Mustafa ERDEM

zamanlarda yaşadıkları için Kur’an-ı Kerim’de bahsedilen Ha-
934
man ile Tevrat’taki aynı şahıs değildir.
Haman yerine göre bir zulüm aracı, yerine göre zulümde Fi-
ravun’un akıl hocası, teşvik ve destekleyicisidir. Anlatıldığına
göre, Hz. Musa doğmadan önce, kız çocuklarının sağ bırakıla-
rak erkek çocukların öldürülmesini tavsiye eden odur. O da
935
Hz. Musa’ya karşı çıkanlardandır.
Mısır kültür ve dini hayatında özel bir yeri olan ve Amon şek-
linde ifade edilen başrahibin, Kur’an-ı Kerim’de, firavun gibi
özel bir isim değil, özel bir misyonu temsil eden gurubun başı
olduğu da düşünülebilir. Esas itibariyle başrahip Amon’u kral-
lar tayin etmekle birlikte büyük bir siyasi rol üstlenmiştir.
Bunlar zamanla devlet işlerinde doğrudan doğruya etki alanı
oluşturan bir konuma yükselmiştir. Devlet içinde ayrı bir geli-
ri ve bütçesi olan bu dini kurum, kudretli iktidarlar zamanın-
da onlarla uyumlu çalışmış, fakat zayıf krallar devrinde devlet
936
yönetiminde etkin bir siyasi güç haline gelmiştir.
Firavun’un ondan bir kule yapmasını istemesi, Haman’ın Mısır
yönetiminde Firavun’dan sonra gelen ona çok yakın bir kişi
olduğunu göstermektedir. Bu durum onun taş ocaklarında ça-
lışan işçilerin şefi ve inşaat işlerinden sorumlu en yetkili kişi
olabileceğini akla getirmektedir. Mısır tarihinde bu görevlerin
Amon başrahibine ait olması dolayısıyla, Kur’an-ı Kerim’de
sözü edilen Haman’ın bir şahıs veya Amon rahiplerinin kul-
landığı bir unvan ve inşaat işlerinden sorumlu en üst düzey-
deki yetkiliyi ifade edebileceği de iddia edilmiştir. 937

Hz. Musa, Firavun’u imana davet ettiği zaman o, Allah’ı ya-
kından tanımak için Haman’dan kule yapmasını istemiştir.
Kur’an-ı Kerim’de çok detaya girilmeden bu konuda şöyle

vun’un vezirlerinden birisi olarak bilinmektedir. (Firuzabadi, s. 6/72.)
934 Kuzgun, s. 15/436. Krş. Ester, 7/10, 9/7-10.
935 Aydemir, s. 145.
936 Afetinan, s. 123.
937 Kuzgun, s. 15/437.