Page 255 - hz_musa

254 Prof. Dr. Mustafa ERDEM

abartılı şu bilgileri aktarmaktadırlar: Firavun’un emri üzerine
Haman işçileri toplar. Yapımı gerçekleştirmek için yardım-
cılar ve işçiler hariç elli bin usta bulunur. Haman tuğlaların
pişirilmesini, kireç taşlarının yakılmasını, tahtaların yontulup
hazırlanmasını, çivilerin çakılmasını emreder. Böylece o, çev-
resindekilerden oldukça sağlam bir bina yaptırır. Derken bir
akşamüzeri güneş batarken Cenab-ı Allah Cebrail’i gönderir.
Cebrail ona kanadıyla vurduğunda üç parçaya ayrılır. Bir par-
çası Firavun’un ordusunun üzerine düşer. Böylece bir milyon
insan ölür. Bir parçası denize düşer. Bir parçası da batı tarafı-
943
na düşer. Böylece ustalar, işçiler bütün çalışanlar yok edilir.
Tanrılık otoritesini başkalarıyla paylaşmak istemeyen Fira-
vun, Allah hakkında duyduklarından oldukça rahatsız olmuş
ve kendisi dışında herkese meydan okumuştur. Ayeti kerime-
nin içeriği konusunda âlimlerin tartışmalarından somut bir
sonuç çıkarmak mümkün değildir. Hatta bundan dolayı Fira-
vun’un Allah’ı aramak için Haman’a bir kule yaptırmadığını,
sadece aklından böyle bir düşünce geçirdiğini veya alay olsun
944
diye bu ifadeyi kullandığını iddia edenler bile olmuştur. Bü-
tün bunların yanında Mısır’da Firavunlar dönemine ait pek
çok eser tamamen veya kısmen varlığını korurken, Haman’ın
yapılışında usta-işçi binlerce kişiyi çalıştırarak yaptığı kuleye
dair herhangi bir kalıntı veya öyküden söz edilmemesi de ayrı
bir husus olarak akla gelmektedir. Muhtemeldir ki, yukarıda
alıntı yaptığımız Cebrail’in kanadı marifetiyle kulenin dağıtıl-
dığı yönündeki rivayet bu boşluğu gidermek için geliştirilmiş
ve kaynaklarda yer almıştır.
Mevdudî bu konuyla ilgili çok açık ve net bir şekilde: “Fira-
vun’un bu aptalca şeyi yapmadığı aşikardır. O yalnızca halkı

945
aldatmak kastıyla böyle söylemişti.” ifadelerini kullanmıştır.

943 Razî, Tefsir, s. 17/521; Mutavi’, s. 53-54; eş-Şihava, s. 102.
944 Razî, Tefsir, s. 17/522.
945 Mevdudî, s. 4/185. Ayrıca Bk. A. Neccar, s. 257.