Page 252 - Hz_ibrahim
P. 252
250 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 251
Hz. İbrahim, eşi Hz. Hacer ve oğlu Hz. İsmail’i ziyaret için çe- yeri tespit etmiştir. Hatta rivayete göre Hz. İbrahim, Kâbe’yi
şitli kereler Mekke’ye gelmiş fakat o zamanlarda Kâbe’nin in- yapmakla görevlendirildikten sonra bir bulut yol boyunca
şasıyla ilgili bir emir almadığı için olsa gerek böyle bir arayış ona eşlik etmiş ve onun Mekke’de durduğu yer, Kâbe’nin sı-
819
ve gayret içine girmemiş veya kaynaklarda bu yönde bir bil- nırlarını ve ölçülerini belirlemiştir. Tarihî kaynaklar yu-
gi yer almamıştır. O yaptığı bu seyahatlerde sadece oğlunun karıda aktardığımız bulut ile ilgili rivayeti farklı bir şekilde
evini veya eşini ziyaret ile yetinmiş Kâbe ve onu ziyaret ko- değerlendirmektedir. Buna göre; Kâbe’nin yapımı esnasında,
815
nusuna temas edilmemiştir. Muhtemelen üçüncü gelişinde Hz. İbrahim ve oğlu “sekîne” adı verilen bir bulut veya benzeri
özellikle Beytullah’ı inşa ile görevlendirilmiş olarak Mekke’ye bir şey tarafından gölgelendirilmiştir. Sekîne aynı zamanda
gelmiştir. onlara Kâbe’nin sınırlarını belirlemiştir. Böylece onlar yapım
sırasında Hz. Âdem tarafından yapılan temellere kadar inmiş
Hz. İsmail’in yetişip büyüdüğü, otuz yaşına ulaştığı bir sıra-
ve inşaatı bu temeller üzerine ve aynı ölçülerde, aslına uygun
da tekrar Mekke’ye gelen Hz. İbrahim, oğlunu evinin önünde
olarak dört köşe yapmıştır. 820
ok yaparken bulur. Uzun süre birbirini göremeyen bir baba
oğlun yaptığı gibi kucaklaştılar ve hasret giderdiler. 816 Hz. İb- Bu ilahi işaretten sonra Bakara suresinde geçen “Bir zamanlar
rahim, Allah’ın kendisi için yakınlarındaki yüksek tepeye bir İbrahim, İsmail ile beraber Beytullah’ın temellerini yükseltiyor,
ev yapmasını yani Kâbe’yi yeniden yapmasını emir buyurdu- (şöyle diyorlardı): Ey Rabb’imiz! Bizden bunu kabul buyur; şüp-
821
ğunu ve onun da kendisine yardım edip edemeyeceğini sorar hesiz sen işitensin, bilensin.” ayetinden de anlaşıldığına göre
ve oğlundan yardım ister. Hz. İsmail babasına bu konuda des- Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail Kâbe’nin inşasına başlamıştır.
817
tek vereceğini, Kâbe’yi birlikte yapacaklarını söyler. Yüce İkisi birden Kâbe’nin inşaatı için kazı işlemine girişmiş ve Hz.
Allah, öncelikle Kâbe’nin yerinin nerede olduğu konusunda Âdem tarafından yapılan binanın temellerine kadar inmiştir.
818
onları bilgilendirir. Muhtemelen bu yer belirleme olayı Hz. İsmail taş ve diğer malzemelerin taşınmasında babasına
Hz. İbrahim’in eşi ve oğlunu ilk defa Mekke’ye getirmesinden yardımcı olmuş, Hz. İbrahim de ustalık yaparak onları inşa-
sonradır. Henüz o dönemde Kâbe, yıkılmış ve kumlarla ör- atta uygun olan yerlere yerleştirmiştir. Böylece Hz. İbrahim
tülü bulunduğundan dolayı, fiziki olarak görünmemiştir. Bu hem mimari sorumluluk almış hem de ustalık yapmış, çeşitli
sebeple ilk etapta Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail onun nere- dağlardan toplandığı rivayet edilen ve kendisine çıraklık ya-
ye yapılacağını bilememiştir. Dolayısıyla bu yer belirleme işi, pan oğlu Hz. İsmail’in getirdiği taşları örmüştür.
bölge olarak değil doğrudan inşaat alanıyla ilgili olmuştur.
Hz. İbrahim, Kâbe’nin yapımında sadece taşları örmüş, onları
Hz. İbrahim, Kâbe’nin tam olarak nereye yapılacağını bile- birleştirmek için çamur kullanmamıştır. Ayrıca Kâbe’nin ta-
mediği için Yüce Allah ona yardım etmek üzere bir melek
görevlendirmiştir. O, melek yardımıyla Kâbe’nin yapılacağı 819 Vani, s. 132.
820 Ezraki, s. 50-54. Günümüzde Kâbe’nin bitişiğindeki yarım daire biçimin-
deki Hicr denilen yerin Hz. İbrahim’den kalma olduğu ve Mekkelilerin
815 Köksal, Peygamberler Tarihi, s. 1/200.
topladıkları paranın yeterli olmaması dolayısıyla buranın inşaatının yapı-
816 Vani, s. 131; Köksal, Peygamberler Tarihi, s. 1/200-201. lamadığı yönündeki rivayetleri bu bilgiler ışığında değerlendirdiğimizde
817 Neccar, s. 154; Köksal, Peygamberler Tarihi, s. 1/201; Hadislerle İslam, s. konu ile ilgili bir bütünlük olmadığı ve rivayetlerdeki farklılık dikkati çek-
6/46. mektedir.
818 Hac, 22/26. 821 Bakara, 2/127.
