Page 212 - Hz_ibrahim
P. 212
210 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 211
Biz, oğluna bedel olarak ona büyük bir kurban verdik. Geriden Anlar ki iş ciddidir ve bu bir emri ilahidir. Bu durumda çocu-
gelecekler arasında ona (iyi bir nam) bıraktık: İbrahim’e se- ğunu yoklar, çünkü bu durum ancak onun muvafakati ve onun
lam! dedik. Biz iyileri böyle mükâfatlandırırız. Çünkü o, bizim cesaretiyle gerçekleşecektir. Onu son derece itaatli, asil ve ila-
mümin kullarımızdandır.” hi emre canını vermeye hazır bulur… İşte burada aklın inkâr
666
ettiği olay meydana gelir, baba bu asil evladını gezmeye değil
Hz. İbrahim ve oğlu üzerlerine düşen her şeyi yapmış, en aziz kesmeye götürür. Her ikisi de Rabb’inin emrine teslim olur…
varlıklarını samimi bir iman ve duygu ile fedaya hazır olduk-
Bundan sonra melekleri titreten, insan ve cinleri ürperten ha-
larını göstermiş geriye sadece bir et ile kan kalmıştır. Yüce Al-
zin manzara vuku bulur. Çocuk bıçağın altına yatar, baba bo-
lah bu et ve kanı karşılamak, baba ile oğlun bu büyük imtihanı
ğazına bıçağı dayar… Kesmeye çalışır. Allah’ın irade buyurdu-
başarı ile kazanmalarının karşılığı olmak üzere Hz. İsmail’e ğu meydana gelir. Maksat İsmail’i kesmek değildir. Asıl maksat
667
bedel iri bir koç göndermiştir.
İbrahim’in (as) kalbindeki ilahi sevgiye ortak olmak isteyen
Hz. İsmail’in kurban edilmesi olayı insanlık tarihinin en bü- çocuk sevgisini (İsmail’in sevgisini) kesmektir ki, bu da bıçağın
yük imtihanlarından birisidir. Bu olayı birkaç yönden değer- boğaza dayanmasıyla kesilmiş oldu. İsmail kesilmek için değil
lendirmek mümkündür. Hz. İbrahim, öncelikle insan fıtratı- yaşamak, gelişmek ve zürriyet yetiştirmek için doğmuştur. Ni-
nın gereği olan çocuk sevgisiyle yanıp tutuşurken ilerlemiş tekim peygamberlerin sonuncusu ve efendisi onun neslinden
yaşına karşılık ondan mahrum bırakılmış ve bu arzusu her olmuştur.” 668
gün artarak devam etmiştir. Arkasından Yüce Allah ona bir
çocuk vermiş, fakat olayın zahirî şekline göre eşler arasındaki Hz. İbrahim’in rüyasında görmüş olduğu oğlunu kesme olayı-
geçimsizlik sebebiyle yıllar sonra kavuştuğu bu biricik yav- nı, Kur’an-ı Kerim’in bu konudaki açık bilgisine muhalif ola-
rusu ve muhterem eşini insan hayatı için oldukça zor şartla- rak, gerçek bir kesme yani koçu kesmek şeklinde değerlen-
rı içeren ve yaşadığı mümbit topraklardan oldukça uzak bir direnler de olmuştur. Onlara göre; her ne kadar Hz. İbrahim
yere kendisinden ayrı yaşamaya mecbur ve mahkûm etmiştir. rüyasında oğlunu görmüş de olsa bundan maksat koçtur. Hz.
Hz. İsmail tam sevilecek bir çağa geldiğinde onu keserek kur- İbrahim’in oğlu ile olan istişaresi, onun sabır ve metanetini
ban etmek gibi çok ağır bir denemeye tabi tutulmuştur. Bu yükselterek, dünya ve ahiretteki itibarını artırmak, Allah ka-
olay bazı çevrelerce şu şekilde yorumlanmıştır: tındaki konumunu yüceltmek şeklinde bir hikmet gereği ola-
“Hz. İbrahim’in içinde oğluna karşı aşırı bir sevgi ve düşkünlük rak gerçekleşmiştir. 669
başlar. İşte esas mesele de burada başlar; çünkü onun yalnız Maturîdî: “Kesme emri koçu kesmekle ilgili değil, bizzat ço-
Allah sevgisiyle dolu olan kalbi, her insanın kalbi gibi değildir. cuğu kesmekle ilgilidir. Nitekim Cenab-ı Hak, Hz. İbrahim’e
O ‘Halilü’r-Rahman’ın kalbidir. Sevgi ise ortaklığı kabul etmez, oğlunu kurban etmesini emretmiştir. Hz. İbrahim oğluyla ko-
hele ilahi sevgi olursa… Bunun içindir ki İbrahim (as) yavru- nuşurken ‘Rüyamda seni kurban ettiğimi gördüm,’ demiş buna
suna düşkünlük gösterdiği bir zamanda onu kesme işaretini karşılık oğlu da ‘Babacığım! Sana buyrulanı yap!’ cevabını
alır. Peygamberlerin rüyası da gerçektir. İşaret tekerrür eder. vermiştir. Eğer biz Allah’tan gelen o kesme emrinin, gerçekten
666 Saffat, 37/104-111. 668 İbn Kesir, Tefsir, s. 10/5460.
667 Kutub, s. 12/334. 669 Mahmud, s. 160.
