Page 169 - Hz_ibrahim

166 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 167

kimseye bazı hediyeler verilmesi, ilim ehli arasında farklı ikametinden sonra Filistin’e dönmüş orada Sebu’/Seb’ adı
şekillerde değerlendirilmiştir. Bu konuda yukarıda nakletti- verilen bölgeye yerleşmiştir. O, belli bir süre burada kalmış,
ğimiz hadis ile alakalı olarak Sahih-i Müslim Tercümesi’nde kuyu kazdırmış ve mescit yaptırmıştır. Yöre halkı Hz. İbra-
şöyle bir yorum yapılmaktadır: “İslam’dan önce insanlar cin him’i rahatsız edecek bazı hareketlerde bulununca, Kudüs
ve şeytan meselesini son derece büyütür, görülen her olağa- taraflarına gitmek ve bir daha geri dönmemek üzere oradan
nüstü olayların onlar tarafından yapıldığına inanırlardı. Hz. ayrılmıştır. Hz. Lut, peygamberlik görevini yerine getirmek
Sare’ye Hz. Hacer’i bağışlamasının sebebi, onun cin olduğuna maksadıyla ilahi emir gereğince burada Hz. İbrahim’den ay-
inanması ve zarar getirmesinden bu suretle kurtulmak isteme- rılmış ve o dönemde bulunduğu coğrafyada şehirlerin anası
si olsa gerektir.” 518 denilen ve ahalisi şirretlikleri, azgınlıkları ve inkârcılıkları ile
519
bilinen Sedum/Sodom denilen yere gitmiştir.
Hz. İbrahim’in Mısır seyahati ve orada yaşadıklarıyla ilgili
Hz. İbrahim, Kudüs yakınlarında Katt veya Kitt denilen yere
olarak anlatılanlardaki çelişkiler onun hayatının bu yıllarını
yerleştikten sonra orada Allah kendisine bol bol ihsanlarda
gizemli kılmaktadır. Zira o kendisi istenilmeyen bir konumda
bulunmuş, rızık ve geçim bolluğu olmuş, servet ve hizmet-
ise orada nasıl ticari, sosyal, hatta dinî faaliyetlerde buluna-
520
çileri daha da artmıştır. Fakat Hz. İbrahim ve eşi ilerlemiş
bilmiştir. Şayet mevcut yönetim ondan rahatsızlık duyuyor
yaşlarına rağmen çocukları olmamıştır. O, Allah’a “Rabb’im!
ise Mısır’dan ayrıldığı zaman kendisine ikram edilen köleler,
521
Bana salihlerden olacak bir evlat ver…” şeklinde dua ederek
mallar ile ilgili bilgilerin izahı nasıl olacaktır? Ayrıca Mısır’da
O’ndan kendi zevkini tatmin edecek ve mutluluk vesilesi ola-
ciddi bir dünyalık elde eden Hz. İbrahim’in peygamberlik gö-
cak her hangi bir çocuk değil, O’nun emrini yerine getirecek,
revi ile ilgili hususlardan söz edilmemesi veya bu konudaki
522
O’na kulluk yapacak salih ve temiz olmak şartıyla bir çocuk
bilgilerin çok sınırlı kalması da üzerinde durulması gereken
istemiştir. Hatta çocuk özleminin bir sonucu olarak “Eğer Al-
başka bir husustur.
lah bana bir erkek çocuk verirse, onu kendisine kurban edece-
Hz. İbrahim’in Mısır’da başına gelenler, onun daha oraya gi- ğim.” diye de söz verdiği kaynaklara girmiştir. Bu rivayetin
523
rişi esnasında yaşanmış sorunlar olarak kaynaklarda yer al- Hz. İsmail’in kurban edilmek istenmesiyle alakası bulunma-
maktadır. Hz. Sare’nin, firavunun sarayına gitmesinden sonra maktadır. Zira kurban olayı Hz. İbrahim’in gördüğü bir rü-
orada yaşanan olumsuzluklar sebebiyle firavun onun ve eşi yanın gerçekleştirilmesi amacına matuf olmakta ve Kur’an-ı
Hz. İbrahim’in hemen sınır dışı edilmesini istemiş görünmek- Kerim’de onun erkek çocuğu olursa onu kurban edeceğinden
tedir. Bu olgu ile tarihî rivayetler arasında yer alan Hz. İbra- söz edilmemektedir.
him’in Mısır seyahati veya Mısır hayatı hakkında verilen bil-
519 İbn Sa’d, s. 1/ 47; İbn Kesir, Kısas, s. 1/134; Mehmed Vehbi, s. 9/3453;
gileri bağdaştırmak mümkün olmamaktadır. Bütün bunların
Köksal, Peygamberler Tarihi, s. 1/166-167; Harman, İbrahim, s. 21/270.
yanında Mısır seyahati, Hz. İbrahim’in hayatının bir parçası Tevrat’ta Hz. Lut’un Hz. İbrahimden ayrılma sebebi olarak çobanlarının
kavga etmesi sebebi gösterilmektedir. (Tekvin, 13/5-13)
olarak kabul görmektedir.
520 Köksal, Peygamberler Tarihi, s. 1/167.
Hz. İbrahim ve beraberindekiler, kısa veya uzun süreli Mısır 521 bk. Saffat, 37/100.
522 Maturîdî, s. 12/293.
518 Sahihi-i Müslim Tercümesi, s. 10/6118. 523 Hadislerle İslam, s. 6/43.