Page 430 - hz_musa

Hz. MUSA 429

bütünüyle bir toplum suçlanmış, Hz. Harun ve yanındaki sı-
nırlı sayıda kimsenin onlara müdahalede yeterli olamadıkları
üzerinde durulmuştur. 1625 Bu süreçte gelişen olaylara bakıl-
dığında bu sınırlı sayıdaki insanların buzağıya tapmadıkları,
fakat ona tapanlara müdahale etmedikleri veya edemedikleri
konusu tartışılmıştır. 1626
Hz. Musa’nın ilk tepkisinden sonra toplumsal refleks veya piş-
manlık sonucu, tövbe ve bağışlanma arzusu öne çıkmış, bu
amaçla toplumun tamamının affına vesile olmak üzere kavmi
arasından tövbe etmek üzere yetmiş kişinin seçilip ilahi hu-
zura getirilmesi kendisine vahyedilmiştir. 1627 “Musa, Bizim ta-
yin ettiğimiz yer ve zamanda af dilemek için halkından yetmiş
kişi seçti.” 1628 ayeti kerimesinde belirtildiği üzere, İsrailoğulla-

rı’nın buzağıya taparak işledikleri günahtan arınmaları için
Rablerinden af dilemeleri ve nihayet O’na itaat etmeleri konu-
sundaki sözleşmeyi yenilemeleri için yetmiş kişi Tur Dağı’na
çağrılmıştır. 1629 Söylendiğine göre Allah Teâla Hz. Musa’ya
İsrailoğlları’ndan buzağıya tapanlar 1630 veya tapmayanlar 1631
arasından seçildiği tartışmalı olan bu yetmiş kişinin işlenen
günahı itiraf ve tövbe etmek üzere nerede ve ne zaman bulu-
şacaklarını bildirmiştir.
Rivayete göre; Hz. Musa emredilenleri yerine getirmek için
her bir kabileden altı kişi olmak üzere toplam yetmiş iki adam
seçmiştir. Bunların toplam sayısı yetmişten fazla olduğu için
o iki kişinin katılmamasını istemiş, fakat bu hususta kabile-
ler arasında anlaşma sağlanamamış, bunun üzerine “Geride

kalanlara da katılanların sevabı verilecektir.” deyince Kâleb ile
Yuşa bu gurup içinde yer almamıştır. Hz. Musa, seçilen yetmiş
1625 Zemahşerî, s. 2/1008; Sabunî, 4. Fasukül, s. 47.
1626 Razî, Tefsir, s. 11/89-90.
1627 Bk. Kur’an-ı Kerim ve Açıklamalı Meali, s. 168.
1628 Araf, 7/155.
1629 Mevdudî, s. 2/99.
1630 Mahmud, s. 285: Köksal, Peygamberler Tarihi, s. 2/77.
1631 Sabunî, 4. Fasikül, s. 45.