Page 330 - Hz_ibrahim
P. 330
328 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 329
Maturîdî, “İbrahim’in dini” kavramından hareket edenlerin İbn Kesir, tefsirinde Hz. İbrahim’in imtihanı bahsinde bu
hepsinin kendilerinin İbrahim’in dininde olduklarını iddia konuda söyle demektedir: “Yüce Allah Halil’i İbrahim’in (as)
ettiklerini söylemektedir. Cenab-ı Hak onların bu açıklama- önemine dikkat çekerek, onu tevhit konusunda herkesin tabi
sının gerçek dışı olduğunu, zira İbrahim’in tebliğ ettiği dinin olduğu bir imam yaptığını beyan ediyor. Hz. İbrahim, Allah’ın
kendisine yüklediği emir ve yasakları yerine getirmiştir. Bunun
onların inandıkları ve iddia ettikleri din olmadığını, aksine
Hz. Muhammed’in getirdiği din olduğunu haber vermektedir için Hak Teâla ‘Hani İbrahim’i Rabbi birtakım kelimelerle im-
demektedir. 1086 O, Nur suresinin 35. ayetini tefsir edenken tihan etmişti.’ 1090 buyuruyor. Yani ey Muhammed, şu İbrahim’in
milletinden olmadıkları hâlde onun milletine bağlandıklarını
burada anlatılan kıssayı Hz. Muhammed ve Hz. İbrahim ile
ilişkilendirmekte “doğuya da batıya da ait olmayan bir zey- iddia eden müşriklere ve Ehl-i Kitaba söyle, doğrusu İbrahim’in
tin ağacından…” ibaresini şöyle yorumlamaktadır: “İbrahim milletinden olanlar ve dosdoğru ona bağlananlar; sensin ve
Peygamber, Hıristiyanların iddia ettiği gibi Hıristiyan değildi. seninle birlikte olan müminlerdir. Allah’ın onlara emir ve ya-
Onlar: ‘O, Hıristiyan’dı, namazını Hıristiyanların kıblesi olan saklar koyarak İbrahim’i imtihan ettiğini hatırlat. İbrahim
doğuya doğru kılardı.’ diyorlardı. O, Yahudilerin dedikleri gibi bütün bu emirleri yerine getirmişti. Nitekim Yüce Allah başka
Yahudi de değildi. Onlar: ‘O, bizim dinimiz üzere idi, namazını bir ayeti kerimede şöyle buyurmuştu: ‘Vazifesini yerine getiren
batıya Beyt-i Makdis’e doğru kılardı.’ diyorlardı. Yüce Allah bu- İbrahim… (Necm, 53/37)”. 1091
yurdu ki o, onların iddia ettikleri gibi değildi. Lakin o hanifti, Hz. İbrahim’in ehl-i tevhit ve geleneksel anlamda İslam çiz-
Müslüman’dı, namazını Kâbe’ye doğru kılardı. Kâbe onun kıb- gisinde önemli bir peygamber olduğu başta Kur’an-ı Kerim
lesiydi ve hacca oraya gitmişti.” 1087 ve bütün İslami literatürde ifade edilmektedir. İbn Hişam, bu
Bazı Ehl-i Kitap, Hz. İbrahim’in kendilerinden olduğunu iddia hususu doğrulayarak Peygamber’imiz Hz. Muhammed’den
şöyle bir rivayet nakletmektedir. “Resulullah, (sav) içinde Ya-
ederken, Müslümanların namazlarını Hıristiyanların kıble
hudilerden bir topluluğun bulunduğu Beytü’l-Midras’a girmiş
yönü olan doğuya doğru kıldıklarını delil olarak göstermekte-
ve oradakileri İslam’a davet etmiştir. Topluluk içinde bulunan-
dir. Oysa Hz. İbrahim zamanında Beytü’l-Makdis, Kudüs gibi
lardan Numan b. Amr ve Haris b. Zeyd Peygamber’imize, (sav)
değerler, Yahudilik ve Hıristiyanlık diye bir din yoktur. Ce-
nab-ı Allah: “Ey Ehl-i Kitap! İbrahim hakkında niçin çekişirsi- ‘Ey Muhammed! Sen hangi dine mensupsun?’ diye sorarlar.
niz? Halbuki Tevrat ve İncil kesinlikle ondan sonra indirildi. Siz Bunun üzerine Peygamber’imiz (sav) ‘Ben İbrahim milletinden
hiç düşünmez misiniz?” 1088 buyurarak onların kuruntularını ve onun dinindenim.’ cevabını verir. Onlar her ikisi birden ‘İb-
rahim Yahudi idi.’ derler. Bunun üzerine Peygamber’imiz, (sav)
kursağında bırakmıştır. Ayrıca Kudüs Hz. Davud zamanında
‘Hadi o zaman Tevrat’ı getirin aramızda hakem olsun.’ buyu-
alınmış, Mescid-i Aksa daha sonra Hz. Süleyman tarafından
yaptırılmıştır. 1089 rur. Onlar ikisi birden iddialarından vazgeçerler.” Bu tartışma
üzerine şu ayeti kerimeler nazil olur: “(Resulum!) Kendileri-
ne Kitap’tan bir pay verilenleri (Yahudileri) görmez misin ki,
1086 Maturîdî, s. 5/298.
1087 Maturîdî, s. 10/189.
1088 Âli İmran, 3/65. 1090 Bakara, 2/124.
1089 Günay Tümer, Abdurrahman Küçük, Dinler Tarihi, Ankara, 2002, s. 211. 1091 İbn Kesir, s. 2/528.
