Page 329 - Hz_ibrahim

326 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 327

kendisinden saymaya, onunla kendisi arasında bir ilişki kur- Hz. İsa’yı Allah’ın oğlu olarak niteleyenlerin onu sevdiklerini
maya çalışmıştır. Bu hâliyle o, diğer peygamberler gibi sadece iddia ettiklerini, hâlbuki onların müşrik, Hz. İbrahim’in tevhit
yaşadığı zaman ve toplum insanları tarafından değil, kendi ehli hanif olduğunu, bu sebepten onlarla alakasının bulunma-
döneminden sonrakiler tarafından da ilgi görmüş, takdir top- dığını belirtmektedir. 1081 Yazır, Hz. İbrahim’in hem kendi za-
lamıştır. manında hem de kendisinden sonraki dönemlerde şirke bu-
laşanlarla ilişkisinin olmadığını söylemektedir. Nitekim Nahl
Hz. İbrahim dünyaya geldiği andan itibaren, bulunduğu çok
suresinde onun Allah’a itaat eden, onun emirlerinin dışına
tanrılı toplum içinde gerçek ilahı aramış, bu ilahi hakikatin
çıkmayan, bütün batıl dinleri bir kenara iterek İslam dinine
izlerini kendi benliğinin derinliklerinde bulmuş, dışardan da
yönelen hanif olduğu vurgulanırken asla müşrik olmadığı
cehaletin sapık düşünceleriyle mücadele etmiştir. 1079 İnandığı
üzerinde durulmaktadır. 1082 Böylece Peygamber’imiz Hz. Mu-
değerler uğruna babası başta olmak üzere bütün akraba ve
hammed zamanındaki putperest müşriklerin Hz. İbrahim’in
toplumuna, devrin zalim kralı Nemrud’a bile hoş görünmeye
dini üzere oldukları iddiasının yalan ve hiçbir geçerliliği ol-
çalışmamıştır.
madığına işaret edilmektedir. 1083
Kur’an-ı Kerim’de çeşitli vesilelerle bahsedilen “millet” 1080
Yahudiler ve Hıristiyanlar, Hz. İbrahim konusunu çok tartış-
kavramının kapsamı içerisine Yahudi, Hristiyan ve Müslü-
mışlardır. Onlardan her biri, bu tartışmalarda Hz. İbrahim’in
manlardan herkes dâhil olmak veya birileri birilerini ora-
kendilerinden olduğunu iddia etmiştir. Buna karşılık Cenab-ı
da görmek istemiştir. Fakat kendisini ona veya onun dinine
Allah, Yahudi ve Hıristiyanların, temsil ettikleri dinî inanış ve
nispet edenlerin onunla aynı değerleri bütünüyle paylaşıp
uygulamalarını ve Üzeyir Allah’ın oğludur, İsa Allah’ın oğlu-
paylaşmadığı hususu hep tartışılmıştır. Nitekim bu özellik, dur beyanlarını esas alarak, Hz. İbrahim’i “Yahudi ve Hıristi-
Kur’an-ı Kerim’in ısrarla üzerinde durduğu hususlardan biri
yan’dı.” şeklinde değerlendirmelerinin yanlış olduğunu, zira
olmuştur. Zira kendisini ona nispet eden pek çok insan ya ne-
onların bu açıklamalarıyla Allah’a şirk koştuklarını, oysa Hz.
sep veya inanç olarak onunla özdeşleşmek istese de her iki 1084
İbrahim’in müşrik olmadığını belirtmiştir.
alanda da Hz. İbrahim’in onlardan uzak olduğu vurgulanmış-
Kur’an-ı Kerim’de Ehl-i Kitab’ın, Hz. İbrahim’in Yahudi veya
tır.
Hıristiyan ve kendilerinden olduğu yönündeki iddiaları ayıp-
Kur’an-ı Kerim’in Hz. İbrahim’i öne çıkardığı hususların ba- lanmakta, onlar azarlanmakta ve reddedilmektedir. Buna
şında onun müşrik olmadığı hususu yeralmaktadır. Bunun karşılık inananlar arasında Hz. İbrahim’e en yakın olan kim-
anlamı kendisini ona nispet eden kimselerin büyük çoğunlu- selerin Peygamber’imiz Hz. Muhammed ve Müslümanlar ol-
ğunun onun gibi inanmadığı, onun gibi yaşamadığı ve bu hâl- duğunu beyan edilmektedir. 1085
leriyle şirke bulaşmış olmalarıdır. Hamdi Yazır, Arap, Yahudi
ve Hıristiyanlardan İslam dışında her din mensubunun veya 1081 bk. Yazır, s. 5/3136-3137.
1082 Nahl, 16/120.
1079 Kutub, s. 5/302. 1083 Havva, s. 8/109-110.
1084 Âl-i İmran, 3/67; Ebussuud, s. 2/104-105.
1080 bk. Bakara, 2/130-1,135; Âl-i İmran, 3/ 95; Nisa, 4/125; En’am, 6/161;
Yusuf, 12/38; Hac,22/78. 1085 bk. Âl-i İmran, 3/64-68. Ayrıca bk. Havva, s. 2/359-360.