Page 319 - Hz_ibrahim
P. 319
316 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 317
Hz. Muhammed onun dini, sünneti, kitabı ve usulü üzere bu- Hz. Muhammed ile Hz. İbrahim arasındaki benzerliklerden
lunmaktadır.” 1036 Benzer şekilde o, “Onlara İbrahim’in öyküsü- birisi de her ikisinin Kur’an-ı Kerim’de “üsvey-i hasene” 1041
nü de anlat.” (Şuara,26/69) ayeti kerimesini açıklarken; yani (güzel örnek) olarak tanıtılmış olmasıdır. Yüce Allah: “İbra-
Mekke halkına İbrahim’in öyküsünü de ve haberini de anlat. him’de ve onunla beraber olanlarda, sizin için gerçekten güzel
Çünkü onlar Hz. İbrahim’in evladından ve neslindendiler yo- bir örnek vardır...” 1042 buyurarak Hz. İbrahim’in diğer insanlar-
rumunu yapmaktadır. 1037 dan ve peygamberlerden farklı olarak örnek olma özelliğine
dikkat çekilmiştir. Onun Allah tarafından kendisine emredi-
Hz. İbrahim kâmil bir Müslüman olarak Hz. Peygamber’e
lenleri eksiksiz yerine getirmesi ve yapılan denemelerde/im-
(sav) örnek ve önder olmuş ve ona uyması emredilmiştir. 1038
tihanlarda sabırla, tevekkülle başarılı olması, tevhit inancın-
Hz. İbrahim, fiziksel görüntü bakımından Hz. Muhammed’e dan asla vazgeçmemesi onun örnek olarak gösterilmesinin
en çok benzeyen insan olarak tarif edilmektedir. Nitekim bir temel özelliklerinden olmuştur.
hadisinde Hz. Peygamber: “İbrahim’in şekl-i şemailini görmek
“Kuşkusuz İbrahim, bir tevhit önderi olarak Allah’a gönülden
isterseniz arkadaşınızın yüzüne bakınız.” buyurarak Hz. İbra-
itaat eden iyilik rehberiydi…” 1043 Ayeti kerimede geçen “üm-
him’in kendisine benzediğini haber vermiştir. 1039
meten kâniten” ibaresi “her hayırda kendisine uyulan önder,
Peygamber’imiz Hz. Muhammed gibi Hz. İbrahim’in de ön- kendisinde her hayır ve itaatin toplandığı kişi” olarak açıklan-
celiği kavminin hidayete ermesi olmuştur. Bu yüzden o da mış, 1044 bu hâliyle o ve yanındakiler insanlara güzel örnek ola-
bir rahmet elçisi olarak nitelenmiş, kavminin helaki yerine rak takdim edilmiştir. 1045 Bunun yanında Hz. İbrahim’in şanını
bazı akli delilleri kullanarak onların hidayeti için çalışmıştır. yücelten bir başka ayeti kerime de Cenab-ı Allah “Allah İbra-
Her kavim, kendi peygamberlerini öldürerek onlardan kur- him’i dost edinmiştir…” 1046 buyurmuştur. Hz. Peygamber’den
tulmak istemiş, Hz. İbrahim’in kavmi de onu ateşte yakarak nakledilen bir hadiste şöyle buyrulmaktadır: “Hz. İbrahim Al-
cezalandırmak yoluna gitmiş, fakat Allah onu ateşe atan kav- lah’ın kulu ve Halili idi. Ben de Allah’ın kulu ve Resulüyüm.” 1047
mini helak etmek yerine, ateşi Hz. İbrahim için serinletmiş Bundan dolayı Türk-İslam kültüründe Hz. İbrahim için “Hali-
ve selamet kılmıştır. Hicret öncesinde Mekkeli müşrikler de lu’l-Allah” ifadesi kullanılmaktadır.
öldürmek amacıyla geceleyin Peygamber’imizin (sav) evinin
etrafını çevirmiş, Cenab-ı Allah onların kurduğu tuzaktan onu
kurtarmıştır. Hz. İbrahim’de Hz. Muhammed gibi Allah’ın ha-
lili olarak anılmıştır. 1040
1041 Hz. Muhammed için Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulmaktadır: “Ant olsun
ki, Resulullah, sizin için, Allah’a ve ahiret kavuşmayı umanlar ve Allah’ı
çok zikredenler için güzel bir örnektir.” (Ahzab, 33/21.)
1042 Mümtehine, 60/4.
1036 Maturîdî, s. 10/189.
1037 Maturîdî, s. 10/349. 1043 Nahl,16/130.
1038 Nahl, 16/123. 1044 Maturîdî, s. 8/235.
1039 Buhari, Ehadisü’l-Enbiya, 8; İbn Kesir, Kısas, s. 1/165; Köksal, Peygam- 1045 Mümtehine, 60/4; Maturîdî, s. 15/116.
berler Tarihi, s. 1/142. 1046 Nisa, 4/125.
1040 İbn Teymiyye, s. 42-43. 1047 İbn Kesir, Tefsir, s. 2/547.