Page 355 - hz_musa

354 Prof. Dr. Mustafa ERDEM

Ebussuud bu konuda: “O, Hz. Musa’ya itaat etmekle yükümlü,
Allah ile konuşma imkânı bulamayan ve şeriat sahibi olmayan
bir nebidir.” 1306 şeklinde bir değerlendirme yapmıştır.

Maturidi’nin tespitine göre; daha iyiyi arama isteğinin bir
sonucu olarak, İsrailoğulları’nın çevre kültürlerinin etkisiyle
putperestliğe özenmeleri şeklinde depreşen karakter zaafla-
rıyla ilgili hususların en somut hali, Hz. Musa’nın Tur Dağı’na
çıkmasından sonra ortaya çıktığı görülmektedir. Hz. Musa, Mı-
sır’dan ayrıldıktan sonra Cenab-ı Allah’a münacatta bulunmak
ve Tevrat’ı almak üzere Tur Dağı’na çıkarken kardeşi Hz. Ha-
run’u yerine vekil bırakmıştır. Ancak onların yol güzergahında
sergiledikleri inanç zafiyetinden rahatsız olan Hz. Musa onla-
rın her an yeni bir problem çıkarabileceklerini tahmin ederek
“Kavmimin başına sen geç. Onları iyi yönet, sakın bozguncula-
rın yolundan gitme!” 1307 diyerek Hz. Harun’u uyarmıştır. 1308

İbn Kesîr, Hz. Musa’nın kardeşini yerine vekil bırakmasıyla
ilgili şöyle bir değerlendirmede bulunmaktadır: “Hz. Musa
kendi yerine İsrailoğulları’nın üzerine kardeşi Harun’u bıraktı.
Ona ıslahı ve fesat çıkarmamayı emretti. Bu sadece bir tembih
ve hatırlatmadan ibarettir. Değilse Harun şerefli bir peygamber
ve Allah katında değerli bir insan olup üstün bir mertebe ve ce-
lal sahibi idi.” 1309

1306 Ebussuud, s. 3/546.
1307 Araf, 7/142.
1308 A. Neccar, s. 291. Tevrat’ta Hz. Harun, Hz. Musa’nın peygamberi olarak
gösterilmektedir. (Mısır’dan Çıkış, 7/1.) Kur’an-ı Kerim ayetlerine bakıl-
dığında o, Allah’ın elçisi, Hz. Musa gibi bir peygamberdir. Ancak uygulama-
larda iki kişinin liderliğindeki güçlükten kaynaklanan sebeplerle olmalı
ki, o, özellikle dil konusundaki yeteneği dolayısıyla Hz. Musa’ya yardım
etmekle görevlendirilmiştir. Bu özelliği ile Hz. Musa, hep öne çıkartılmış
olmakla birlikte pek çok yerde ikisi birlikte hareket etmiştir. Bazı bilim
insanları tarafından onların arasındaki ilişki, Hz. Musa’nın Resul, Hz. Ha-
run’un da nebi olarak nitelenmesine sebep olmuştur. Hz. Musa’nın öne
çıkma özelliği Tur Dağı’na çıktığı esnada da görülmüş ve onun yokluğun-
da İsrail toplumu Hz. Harun’a emanet edilmiştir.
1309 İbn Kesîr, Tefsir, s. 6/3076.