Page 125 - hz_musa

124 Prof. Dr. Mustafa ERDEM

bunu on yıla çıkaracak olursan bu da bize senin bir iyiliğin olur
(Kızımı alıp gidebilirsin). Ben sana fazladan bir yük yüklemek
istemem. İnşallah sen, benim verdiğim sözde duran insan oldu-
ğumu göreceksin’ dedi. 450 Burada açıkça görüldüğü gibi Hz. Şu-
ayb, Hz. Musa’ya “Senden iki şey istiyorum. Birincisi iki kızım-
dan biriyle evlenmen, ikincisi sekiz yıl yanımda çalışman, ko-

yunlarımı gütmendir.” şeklinde bir anlaşma teklifinde bulun-
muştur. Hz. Musa’nın “kızlarından ikisinden birisi” ifadesinde
her ne kadar belirsizlik olsa da onun birisini işaret etmesinin
mümkün olabileceği belirtilmiş veya “Hangisini istiyorsan
451
452
seç!” denilmiş olabilir. Hz. Şuayb’ın kızlarından birisini Hz.
Musa ile evlendirme isteği İslam alimleri arasında tartışılmış,
Kurtubi, babasının/velisinin kızını bir erkekle evlendirme ta-
lebinin geçmiş toplumların iyi insanlarının yaşayan bir sünne-
tin yerine getirilmesi olarak nitelemiş, bunun Hz. Peygamber
zamanında da uygulandığına dikkat çekmiştir. 453
Yukarda aktarılan ifade ve bilgilerin değerlendirilmesinden
Hz. Şuayb’ın bahse konu olan bu iki kızından başka kızlarının
da olduğu, Hz. Musa’nın sadece bu ikisiyle muhatap olduğu,
454
ancak onun Safra/Safura ile evlendiği ve nikâhta tarafların
belirlendiği ifade edilmiştir. Hz. Şuayb ile Hz. Musa arasındaki
evlilik konusundaki yapılan bu görüşmenin, nikâh ile ilgisi ve
bunun çobanlıkla ilişkilendirilmesi “Sen şunu yaparsan ben de
bunu yaparım” şeklinde bir ahitleşme/sözleşme olduğuna ve
455
akitleşme olmadığına dikkat çekilmiştir.

450 Kasas, 28/27.
451 Razî, Tefsir, s. 17/504.
452 Vanî, s. 332.
453 Sabunî, 11. Fasikül, s. 35.
454 A. Neccar, s. 235; Haşimi, s. 37. Nitekim Tevrat’ta Hz. Şuayb’ın yedi kızı ol-
duğundan söz edilmektedir. (Bk. Mısır’dan Çıkış, 2/16.) Hz. Musa’yı kızla-
rın isteğiyle değil, Hz. Şuayb’ın bizzat kendinin çağırdığı bildirilmektedir.
(Bk. Mısır’dan Çıkış, 2/20.)
455 Zemahşerî, s. 5/40, 42.