Page 122 - Hz_ibrahim
P. 122
120 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 121
riltmenin ve öldürmenin hakikatini ona bildirmek olduğunu, yap, güneşi batıdan doğur, doğudan batır. Aksi hâlde sandı-
her ne kadar fiilen Nemrud öldürmüş gibi olsa da Allah’ın öl- ğın gibi bunları takdir edebilecek bir konum ve güçte değilsin
dürme eylemini bizzat onun eliyle gerçekleştirmiş olduğunu mesajını vermiştir. Bu ifadeleriyle Hz. İbrahim, Nemrud’un
356
anlatmak istemiştir. bütün iddialarındaki dalaletini, cehaletini ve yalanını ortaya
dökerek susmasına ve şaşırıp kalmasına sebep olmuş ve o,
Hz. İbrahim, diriltme ve öldürmenin içeriğini anlamayan ve
ahmaklığın en üst derecesine çıkan Nemrud’a haddini bildir- verecek cevap bulamamıştır. Hz. İbrahim ile Yüce Allah konu-
mek için şöyle demiştir: “Mademki Yüce Allah’ın yaratıkları sunda tartışmaya giren Nemrud’un, Allah’ın varlığını tanıdı-
üzerindeki kudreti gibi sen de her şeye kadirsin.” diyerek hiç ğı, sadece ilahlık konusunda onun tekliğini, âlemlerin Rabb’i
çekinmeden ve oradaki topluluk henüz dağılmadan konuyla oluşunu, evrende gerçekleşen olayların tek yöneticisi olduğu-
alakalı ikinci bir soru yönetmiştir: “Şu bir gerçek ki Allah gü- nu kabul etmediği belirtilmiştir.
361
neşi doğudan doğuruyor, sen de batıdan doğdur göreyim.’ dedi.
357 Bu kâfir kral, gerçekte mülk mal, saltanat gibi sahip olduğu
Böyle deyince kâfir tutulup kalır.” Cevaplayamadığı bu soru
imkânlara bakıldığında iman edip, şükretmesi gerekirken,
yüzünden Nemrud adamları yanında küçük düşmüş, Hz. İbra- sebeplere dayanarak inkâr yoluna sapmıştır. Hâlbuki bu im-
358
him ona galip gelmiş ve susturmuştur.
kân ve nimetlere sahip olan birinin şükretmesi gerekir. Fakat
Hz. İbrahim bu sorusuyla “Sen hayat verdiğini ve öldürdüğü- mal mülk, saltanat gibi imkânlar, onları vereni/ihsan edeni
nü iddia ediyorsun. Hâlbuki bu varlık âleminde hayat veren ve bilemeyen, takdir edemeyen kimseleri şımartır, isyana teşvik
öldüren, yaratma konusunda istediğini tasarruf eden, bu var- eder. Bu türden insanlar şükretmeleri gerekirken küfrederler,
lıktaki yıldızları ve varlık âleminin hareketlerini belirleyen ki- hidayete ermeleri gerekirken dalalete düşerler. Bilmezler ki
şidir. İşte güneş her gün doğudan doğuyor. Eğer iddia ettiğin bunlar, Allah o imkânları kullanmalarına müsaade ettiği sü-
gibi sen ilahsan onu batıdan getir.” demek istemiştir. Bu ifade rece onlara hâkim durumdadırlar. Ayeti kerimede geçen
362
359
kralın aptallaşmasına sebep olmuştur. “Görmedin mi?” ibaresi alaylı, küçük düşüren, rezil eden bir
Razi, Hz. İbrahim’in ileri sürdüğü bu delilin önceki delilin ifade şeklidir. Allah’ın verdiği nimetten dolayı mücadeleye,
tamamlayıcısı olduğunu belirtmiş, bunların ikincisinin bi- hem de onları verenle tartışmaya girmek çok çirkindir.
360
rincisinden daha açık iki misal olduğunu söylemiştir. Yani
MEB tarafından yayınlanan İslam Ansiklopedisi’nde Kur’an-ı
Allah’ın yarattığı güneş senin doğumundan önce olduğu
Kerim’de Hz. İbrahim ile Nemrud arasında gerçekleşen kıssa-
gibi senin ölümünden sonra da aynı minval üzere doğudan
363
dan hiç söz edilmemekte ve Nemrud’un tamamen mağlup
doğup batıdan batacaktır. Mademki sen yaşatan ve öldüren
olmasından sonra Hz. İbrahim’in “Halil Allah” unvanını aldığı
olduğunu iddia ediyorsun, bu sıfatların sahibine engel oluna-
söylenmektedir. 364
mayacağı gibi mağlup da olmayacağı için, sen bunun aksini
361 Kutub, s. 2/59.
362 Kutub, s. 2/59. Bu konuda Cenab-ı Allah şöyle buyurmaktadır: “Ey insan!
356 Razi, Tefsir, s. 5/442-443.
357 Yazır, s. 2/877-878. Seni yaratıp seni düzgün ve dengeli kılan, seni istediği bir şekilde birleştiren,
358 Ebussuud, s. 1/563. ihsanı bol Rabb’ine karşı seni aldatan nedir?” (İnfitar, 82/6-8.)
359 Havva, s. 2/146. 363 Bakara, 2/258.
360 Razi, Tefsir, s. 5/444. 364 J. Eisenberg, s. 5-II/879.
