Page 25 - hz_musa

24 Prof. Dr. Mustafa ERDEM

duktan sonra ona karşı çıkan, kavmini serbest bırakmayan ve
34
iman etmeyen, sonra da Kızıldeniz’de boğulan Firavun’dur.
Bu konuda ileride daha geniş bilgi verilecektir.
İbn İshak’ın rivayetine göre Hz. Yusuf’un vefatından sonra ya-
şayan firavun Reyyan b. Velid vefat etmiş, İsrailoğulları bu sü-
rede Mısır’da yayılmış ve güçlenmiş, firavunların yönetiminde
fakat Hz. Yusuf’un emanet ettiği dini inanış üzere yaşamıştır.
Onların bu huzurlu yaşantısı Hz. Musa’nın peygamber olarak
görevlendirildiği dönemde yönetimi elinde bulunduran ve fi-
ravunların en katı kalplisi, en zalimi, en uzun ömürlüsü, in-
sanları daha kolay sömürmek için çeşitli sosyal sınıflara bölen
ve meslek guruplarına ayıran Velid b. Mus’ab zamanına kadar
35
sürmüştür. İbn İshak’ın bu rivayeti Mısır tarihinin İsrailoğıl-
ları ile ilgili verdiği bilgilerle uyum sağlamamaktadır.
Bütün bunlar Hz. Musa zamanında yaşayan Firavun’un ismi
konusunda bir uzlaşının sağlanamadığını göstermektedir. Bu
durumda başlangıçta sözü edilen II. Ramses ve Thutmose’nin
firavun karşılığında kullanılan birer sıfat, yukarıda naklettik-
lerimizin de isim olması kuvvetle muhtemeldir.

İsrailoğulları Mısır’da

İsrailoğulları’nın Mısır hayatının ne zaman ve kiminle başladı-
ğı bilim insanları arasında farklı şekillerde değerlendirilmiş-
tir. Onların tarihinde çok önemli ve merkezi bir konuma sahip
olması dolayısıyla bu sürecin Hz. İbrahim ile başladığı, onlar-
dan Mısır’a ilk hicret eden ve Mısır serüvenini başlatan kişinin
36
de Hz. İbrahim (M.Ö. 2000) olduğu belirtilmiştir. Her ne ka-
dar İsrailoğulları, geleneksel değerleri olarak kabullendikleri
Hz. İbrahim’in dini emanetine sahip çıktıklarını belirtseler de

34 Mevdudî, s. 2/76.
35 Taberî, s. 1/386-387.
36 Mahmud b. Şerif, el-Edyan fi’l-Kur’an, Kahire, 1986, s. 99.