Page 92 - Hz_ibrahim
P. 92
90 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 91
taparım. Çünkü O, beni doğru yola iletir.” 242 Hz. İbrahim kav- yapmaya devam etmiştir. O kendisine vahiy geldiğini, pey-
mi ile olan mücadelesinde genel ifade ile onların inandıkla- gamberlikle görevlendirildiğini, görevinin çok önemli ve bü-
rı tanrıları ile Allah inancı hakkında bir mukayese yaparak yük, sorumluluğunun da bir o kadar ağır olduğunu belirterek
şöyle der: “İbrahim: Peki yalvardığınızda onlar sizi işitiyorlar babasının batıl inançlarından uzaklaşarak kendi getirdikleri-
mı? Yahut size fayda ya da zarar verebiliyorlar mı? dedi. Şöyle ne inanması gerektiğini söylemiştir.
cevap verdiler: Hayır, ama biz babalarımızı böyle yapar bul-
duk. İbrahim dedi ki: İyi ama ister sizin, ister önceki ataları- Âzer, oğlunun sergilediği bu ısrarcı tavır ve tanrıları hakkında
nızın; neye taptığınızı (biraz olsun) düşündünüz mü? İyi bilin söylediklerinden dolayı çok sinirlenmiş, oğlunun bu tavrının
ki onlar benim düşmanımdır; ancak âlemlerin Rabbi (benim kendisi, ticareti, aile ve akrabaları için tehdit ve tehlike kay-
dostumdur); beni yaratan ve bana doğru yolu gösteren O’dur. nağı olacağını düşünmeye başlamış ve bu işin sonunun kötü
246
Beni yediren, içiren O’dur. Hastalandığım zaman bana şifa ve- olacağından korkmuştur.
ren O’dur. Benim canımı alacak, sonra beni diriltecek O’dur. Ve Hz. İbrahim ile babası arasındaki tartışmalar, birlikte yaşadık-
hesap günü hatalarımı bağışlayacağını umduğum O’dur.” 243 ları toplumda kısa sürede yayılmıştır. Bu sefer aile içi tartış-
malar toplumsal bir sorun hâline gelmiş ve Hz. İbrahim kendi
Hz. İbrahim’in bu hikmet dolu sorularına hiçbir delile dayan-
sosyal çevresiyle inanç konusunda mücadeleye başlamıştır.
mayan açıklamalarıyla cevap vermekte zorlanan babası ve Bu durum Kur’an-ı Kerim’de şöyle haber verilmektedir:
kavmi “Dediler ki: Biz, babalarımızı bunlara tapar kimseler
244
bulduk.” ifadeleriyle tartışmayı bitirmek istemişlerdir. Bu- (Babası) ‘Ey İbrahim, sen benim tanrılarımdan yüz mü çeviri-
nun üzerine Hz. İbrahim; “Doğrusu, siz de, babalarınız da açık yorsun? Eğer (onlara dil uzatmaktan) vazgeçmezsen, ant olsun
247
245
bir sapıklık içindesiniz, dedi.” Bu ilahi beyandan anlaşıldığı- seni taşlarım. Uzun süre benden ayrıl git.’ dedi.” ifadelerinde
na göre Hz. İbrahim onların Allah’ın dinine girmeyeceklerini de görüldüğü üzere Âzer, oğlunun kendisine yapmış olduğu
ve kendisinin peygamberliğini kabul etmeyeceklerini anla- iyi niyetli ve nazik daveti reddetmiş ve onu açıkça taşlanmak-
mıştır. la tehdit etmiştir. O dönem şartlarında taşlamanın söz ile mi
yoksa bilinen şekliyle ölüm cezasının taşlanarak uygulanması
Babası ve kavmi gelenek ve âdetlerin etkisiyle, Hz. İbrahim’in
şeklinde mi olduğu yönünde birtakım değerlendirmeler ya-
bu davetini kabul etmemiştir. Başta babası, annesi, ailesi ve
248
pılmıştır. Ancak dinî literatürde taşlamanın (recm), bir tür
akrabaları, bu konudaki fütursuz tavırlarından ve Hz. İbra-
ölüm cezası olarak uygulana geldiği için burada da Hz. İbra-
him’in kendilerini ilk sorgulayan, eleştiren ve inançlarını aşa-
him’in babası eliyle ölüm fermanı şeklinde anlaşılması muh-
ğılayan bir kişi olmasından dolayı çok üzülmüş, onu uyarmış
temeldir.
ve böylesi şeyler söylemesini yasaklamıştır. Fakat Hz. İbra-
him, kendisiyle ilgili bu uyarıları dikkate almayarak bildiğini Hz. İbrahim, babasının cahilce yapmış olduğu bu tehdidi fıt-
ratındaki güzellik ve peygamber olma sorumluluğuyla gayet
242 Zuhruf, 43/26-27.
243 Şuara, 26/72-82. 246 Şihava, s. 2/112; Mahmud, s. 119-120.
244 Enbiya, 21/53. Ayrıca bk. Şuara, 26/74. 247 Meryem, 19/46.
245 Enbiya, 21/54. Ayrıca bk. Şuara, 26/75-76. 248 Razi, Tefsir, s.15/362.
