Page 77 - Hz_ibrahim

74 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 75

olacaktır. Allah ona; ‘Bana Müslüman olduğunu bildir, ihlas ve Bu değerlendirmeler ışığında Hz. İbrahim’in peygamber ol-
iman ile teslim ol.’ dediğinde o kendisini şirkten uzak tuttuğu- madan önce ve sonra nitelik itibarıyla farklı imtihana tabi tu-
197
nu ve tevhide iman ettiğini söylemiştir.” Hz. İbrahim, Cenab-ı tulduğu anlaşılmaktadır.
Allah’ın tabi tuttuğu imtihanlarda başarılı olmuş, Allah’ın
Hz. İbrahim peygamber olmadan önce yaşadığı coğrafyanın
emirlerine uymuş, yasaklarından vazgeçmiş ve büyük önder-
inanç ve kültür değerleriyle sınanmış, yıldız, ay güneş gibi
lik göreviyle peygamber olarak görevlendirilmiştir. 198
gök cisimleri ve insanların kendi elleriyle yaptıkları şeylere
Peygamberlik, Allah’ın insanlara bir lütfu olarak değerlen- tapınması konusunda muhataplarıyla tartışmak durumun-
dirilmekte, insanın bireysel gayretleri sonucu değil, Allah’ın da kalmıştır. O, peygamber olarak görevlendirildikten sonra
tercihine ve takdirine göre peygamber olunabilmektedir. aynı bölgede aile bireyleri, babası ve Nemrud ile mücadele
Bundan dolayı İslami kaynaklarda peygamberliğin kesbî de- etmiş, kesin ölüm tehdidiyle ateşe atılmış ve vatanından hic-
ğil vehbî olduğu söylenmektedir. Peygamberlerin her insan ret etmek zorunda kalmıştır. Hz. İbrahim doğup büyüdüğü
gibi yaşadıkları sürece değişik imtihanlara tutuldukları, hatta topraklardan ayrıldıktan sonra peygamber olduğu halde ha-
imtihanlarının diğer insanlardan çok daha ağır olduğu hem yatta kalmak için büyük mücadeleler vermiştir. Bu zaman di-
Kur’an-ı Kerim hem de tarihî rivayetlerden anlaşılmaktadır. liminde çeşitli yolculuklar yapmak durumunda olmuş, haya-
Onların imtihanlarını peygamberlikten önce ve sonra diye tının en önemli çağlarında çocuk sahibi olamamış, eşleri Hz.
201
200
değerlendirmek doğru olmasa gerektir. Zira onlar bir imtiha- Sare ve Hz. Hacer arasındaki olaylardan dolayı sıkıntılar
na tabi tutulup onu kazandıktan sonra peygamber olmamış- yaşamış, ailesinin bir kısmını Mekke gibi uzak bir yere götür-
lardır. Ancak bir hikmetin sonucu olarak peygamber olmadan mek zorunda kalmıştır. İnsan sağlığı bakımından hiç uygun
öncede çeşitli şekillerde denenmişlerdir. Bu denemelerin en olmayan bir yere eşi ve süt emen oğlunu bırakmış ve yıllardır
önemlisi onların peygamber olmadan önce içinde yaşadıkla- evlat hasreti yaşamış olmasına rağmen oğlu Hz. İsmail’i kur-
rı toplumun batıl inanç ve ahlak dışı uygulamalarına bulaş- ban etmekle imtihan edilmiştir.
mamış olmalarıdır. Diğer fiziki/maddi imtihanların yanında
Kur’an-ı Kerim’deki örneklerden hareketle Hz. İbrahim’in ya-
onlar bu manevi kazanımları bilebildiğimiz kadarıyla Allah’ın
şadığı olayları, sıradan bir insanın tahammül sınırlarını zor-
yardımıyla başarmıştır. Bunun en güzel örneğini Hz. Yusuf’un
hayatında görmek mümkündür. Kur’an-ı Kerim’de bu husus 200 Sare: Tubil b. Nahur’un kızıdır. Bazı tarihi kaynaklar, onun babasının Hz.
şöyle ifade edilmektedir: “Yine de ben kendimi bütünüyle te- İbrahim’in kardeşi Haran b. Nahur olduğunu ve o zaman da kardeş kızıyla
nikâhlanmasının caiz olduğunu iddia ederler. Şûra suresinde: “Dini ayakta
mize çıkarmaya çalışmıyorum. Çünkü Rabb’imin acıyıp esirge- tutun ve onda ayrılığa düşmeyin diye Nuh’a tavsiye ettiğini, sana vahyettiği-
diği kimseler hariç, insanın kendi benliği onu kötülüğe sürük- mizi, İbrahim’e, Musa’ya ve İsa’ya tavsiye ettiğimizi Allah size de din kıldı…”
leyebilir. Gerçekten de benim Rabb’im çok acıyıp esirgeyen, çok (Şûra, 42/13) şeklinde yer alan ayeti kerime kardeş kızıyla nikâhın Hz.
Nuh zamanından beri haram olduğunu bildirmektedir. Bazılarının Hz. Sa-
bağışlayandır.” 199 re’yi Hz. İbrahim’in kardeşinin kızı şeklinde iddia etmeleri Hz. İbrahim’in
de kardeşinin adının Hârân olmasındandır. Bu Haran-ı Asgar, Sare’nin ba-
bası ise Haran-ı Ekber’dir. (Sahihi Buhari Muhtasarı, s. 6/519-520.
197 Yazır, s. 1/498.
201 Hacer: Nil nehrinin kenarında Kıptı meliklerinden asil bir ailenin kızıdır.
198 İbn Kesir, Tefsir, s. 2/529; Yazır, s. 1/491. Devrin kralı tarafından Hz. Sare’ye verilmiştir. Sahihi Buhari Muhtasarı, s.
199 Yusuf, 12/53. 6/520-521.